सोयाबीन हे एक खाद्य आहे जे अत्यंत उपयुक्त आहे. त्याचा प्रत्येक भाग उपयोगात येतो. हे सर्वांना ठाऊक आहे की हे पोषक तत्वांनी भरलेले आहे. सोयाबीन हे प्रथिनांचा चांगला स्रोत आहे. सोयाबीन ही अशी गोष्ट आहे की लोक भात किंवा रोटी-पराठा दोन्ही बरोबर खाऊ शकतात. खनिज तसेच, व्हिटॅमिन बी कॉम्प्लेक्स आणि व्हिटॅमिन ए देखील भरपूर प्रमाणात असतात. जिम ला जाणारे लोक सोयाबीनला प्रथिण्याचे सर्वोत्तम स्त्रोत देखील मानतात.
लोक वेगवेगळ्या प्रकारे सोयाबीन खातात. सोयाबीनचे सेवन भाजी किंवा पराठे बनवूनही केले जाते. हे कटलेट किंवा दुधात घालूनही खाल्ले जाते. सोयाबीन स्नॅक्सही बाजारात भरपूर उपलब्ध आहेत. प्रथिने व्यतिरिक्त, सोयाबीनमध्ये फायटो’स्ट्रो’जेन, फायबर आणि खनिजे देखील असतात. त्यात संतृप्त चरबीही कमी प्रमाणात आहे.
सोयाबीनच्या इतर गुणधर्मांबद्दल बोलत असताना त्यात कोले’स्टेरॉल आणि लै’क्टोस नसतात. म्हणून हे आरोग्यासाठी खूप फायदेशीर आहे. तांबे, पोटॅ’शियम, लोह, मॅंग’नीज, फॉ’स्फरस, जस्त आणि सेलेनियम देखील सोयाबीनमध्ये मुबलक प्रमाणात असतात.
याबीनमुळे होणारे नुकसान जाणून घ्या- सोयाबीन प्रोटीनचा चांगला स्रोत आहे. हे शरीराला अनेक पोषकद्र’व्ये देखील प्रदान करते. परंतु यामुळे आपण एक गोष्ट देखील गमवू शकता, ज्याची आपण कल्पना देखील करू शकत नाहीी. बर्‍याच बाबतीत हे अत्यंत हानिकारक आहे.
सोयाबीन खाल्या ने आपण एलर्जी ला बळी पडू शकता. सोयाबीनचे सेवन केल्यास महिलांना हार्मोन्सशी संबंधित अनेक समस्यांना सामोरे जावे लागते. सोयाबीनमध्ये उपस्थित कंपा’ऊंड फीमेल हार्मोन ए’स्ट्रो’जेनची कॉपी करण्यास सुरवात करतात. पुरुषांमध्येही सोयाबीनचे सेवन केल्याने शु’क्रा’णूंच्या संख्येत मोठी घट होते. सोयाबीनमध्ये असलेल्या ‘ट्रा’न्स फॅट’ मुळे लठ्ठपणा वाढू लागतो. हृ’दयरोग असलेल्या लोकांनी त्याचे सेवन करू नये. मा’यग्रेन आणि थाय’रॉईड लोकांनी सोयाबीनपासून दूर रहावे.
सोयाबीनचे इतर काही फायदे- सोयाबीन हाडांना मजबूत बनवते. स्त्रिया बर्‍याचदा गुडघे आणि पाठीच्या दुखण्याच्या तक्रारी करतात, जर त्यांनी मर्यादित प्रमाणात सोयाबीनचे सेवन केले तर त्या या आजारापासून मुक्त होऊ शकतात. सोयाबीनमध्ये कॅ’ल्शियम, मॅग्ने’शियम आणि तांबे सारखे घटक असतात, त्यामुळे हाडे मजबूत करण्यास ते खूप प्रभावी आहे.
Enews Marathi वरील लेखाची पुष्टी करत नाही, अमलात आणण्या पूर्वी तज्ज्ञांचा सल्ला घ्यावा.
